Giacometti: Erken Dönem Yapıtları

20 Şubat 2015

“Çocuk Diego’nun Başı”, 1914-15.
Giacometti Vakfı Koleksiyonu, Paris.


Pera Müzesi ünlü heykeltıraş ve ressam Alberto Giacometti’nin retrospektif bir yaklaşımla hazırlanmış Türkiye’deki ilk kapsamlı sergisini sunuyor (11 Şubat - 26 Nisan 2015). Paris’teki Giacometti Vakfı’nın katkılarıyla hazırlanan sergi, gençlik dönemi çalışmalarından son yapıtlarına, tamamlanmamış bir eserine dek büyük ölçüde, sanatçının yaşamı boyunca çalıştığı Montparnasse’taki atölyesinde geçen verimli sanat yaşamını gözler önüne seriyor. Gençlik dönemi yapıtlarına ayrılan ilk bölümde, az bilinen bir dizi resim üstünden, babası, İsviçreli Art-İzlenimci ressam Giovanni Giacometti’nin etkisi ve genç sanatçının gelişimindeki rolü ortaya koyuyor.

Babasının atölyesinde

Alberto Giacometti ünlü bir yeni-izlenimci ressam olan Giovanni Giacometti’nin en büyük oğludur. İtalyan İsviçresi’nde, Stampa’da babasının atölyesinde yetişir ve çok erken yaşta sanatla ilgilenmeye başlar. Henüz 13 yaşındayken, erkek kardeşi Diego’yu model alıp, ilk büstünü, sonra da Cézanne’dan esinlenerek, arka planda atölyenin olduğu elmalı ilk ölüdoğasını yapar. Gözde araştırma konularından ikisi daha o günlerde kendini belli eder: baş betimlemesi ve atölyenin içinde ele alınan konu.

“Bir kaidenin üstünde küçük büst röprodüksiyonları görmüş ve anında onlardan yapmak istemiştim. [...] Başta aşırı zevk aldım, bunun çok kolay olacağını, gördüğüm şeyi üç aşağı beş yukarı gerçekleştirebileceğimi sandım.”

- Giacometti, 1962 (André Parinaud’yla söyleşi)

giacometti eserleri “Ottilia”, yak. 1920. Karton üzerine yağlıboya.
Giacometti Vakfı Koleksiyonu, Paris.

Babasının izinde (1916-1921)

Giacometti de başta erkek kardeşleri Diego ve Bruno, kız kardeşi Ottilia olmak üzere yakınlarını model olarak kullanır babası gibi; onları divizyonist bir resimde, bolca renkli fırça vuruşlarıyla betimler. Biçemi yeni-izlenimcilerinkine yakın olsa da, Giacometti kardeşi Diego’nun başını manzarayla kaynaştırarak daha kişisel bir yol dener, belli bir uzaklıktan görülen baş algısı üstüne düşüncelerin temelleri atılmıştır bile.

Onu, 1920-1921’de İtalya’ya “büyük tur”a, İtalyan ustaların yapıtlarıyla tanışmaya götürerek genç sanatçının önünde yeni ufuklar açan babası: “Resim yapabilmek için görmeyi öğrenmek gerekir” der ona. Babasının etkisinden kesin olarak kurtulabilmesi için artık yalnızca Stampa’dan ayrılması gerekiyordur.

Kimliğe İlişkin Uzlaşımlar

Kimliğe İlişkin Uzlaşımlar

Portreler, kaçınılmaz olarak toplumsal tanınmaya ve ideolojik değişikliklere tabidir. Bu alanda yer alan eserler, toplumsal cinsiyet ve ırka ilişkin kültürel uzlaşımların yanı sıra film yıldızlarının imajlarında işleyişte olan estetik stratejileri sorguluyor. 

Bulanık Hatıralar <br> Andra Ursuta

Bulanık Hatıralar
Andra Ursuta

Dışsal tarihsel gerçeklikler ile evin içsel mekânı arasında bir bağlantı vardır. Mimari, kişisel eşyalar, tasarım ve işlevsel düzenlemeler ve planlar: Tüm bunlar özgün kişisel tarihleri ve politik uğrakları yansıtır. 

Deniz Hamamları

Deniz Hamamları

Evliya Çelebi’nin ünlü eseri Seyahatname’den anlaşıldığı üzere deniz hamamlarının geçmişi 17. yüzyıla dayanır, kabul görerek yaygınlaşması ise Batılılaşmanın da etkisiyle 19. yüzyılın ortalarını bulur.