Ters Yüz PƎRⱯ

Mekânlar ve Metinlerde Denemeler

23 Mayıs - 18 Ağustos 2024

Pera Müzesi, Bauhaus Üniversitesi Weimar’dan Prof. Mona Mahall ve Yelta Köm yürütücülüğündeki "Temsil Pratikleri ve Politikaları" bölümü ve Bremen Sanat Üniversitesi’nden Prof. Aslı Serbest yürütücülüğündeki "Geçici Mekânlar” bölümü iş birliğiyle Ters Yüz PƎRⱯ* sergisini gerçekleştirdi. Sergi, İstanbul’daki mevcut sanat kurumlarına ve kentsel çevrelerine dair çoklu bakış açılarını, yüksek kültür ve popüler kültür arasında hareket ederek bir araya getirdi. Suna ve İnan Kıraç Vakfı Oryantalist Resim Koleksiyonu'ndaki iki resimden yola çıkan sergi, küresel kapitalist ilişkileri ve yerelleşmiş kültürel pratikleri araştırdı. Ayrıca sergi, mimarinin, kurumların kentsel çevreleriyle ilişkilerinde hem kurucu hem de açığa çıkarıcı bir rol oynayarak bu kurumların belirli bir yer ve zamanda nasıl aracılık ettiğini ve işlediğini inceledi.

Ters Yüz PƎRⱯ  “Küreseller”, “Basamaklar” ve “Spekülasyonlar” başlıklı üç bölümden oluşuyordu. “Küreseller” bölümünde, ışıklı tabelaların, havuzların, Guzmanya bitkisinin ve deterjan kokularının adaptasyonları küresel kenti bir harabe olarak taklit ve teşhir ederken, Pera Müzesi’nin Art Deco kafesinden ödünç alınan avize de kurumun cazibeli kırılganlığını vurguluyordu. “Basamaklar”, dünyayı, ya da bu bağlamda Pera bölgesinin merdiven ve rampalarla dolu kompleks ve parçalı kentsel topografyasını temsil etmenin imkansızlığıyla oluşan travmayı ele alıyordu. Bu basamaklar, özellikle Bauhaus modernizminin ve genel olarak Batılılaşmış bir modernitenin (doğrusal ilerleme kavramları, ulus-devlet, fiziksel ve metafiziksel sınırların katı siyaseti ile) yaygınlaştırdığı evrenselci biçim ve norm hayalini absürt hale getiriyordu. “Spekülasyonlar” ise süregelen eşitsizlikleri ve şiddeti farklı bir şekilde harekete geçirerek gitgide soyutlaşan ve globalleşen küresel ekonomik, politik ve estetik spekülasyon ve değerlendirme süreçlerini yorumluyordu. Yerel, kâr amacı gütmeyen sanat mekânlarına odaklanan ve kamusal programına kültür-sanat çalışanlarını ve ziyaretçileri de dahil eden sergi, alternatif değerler üzerine düşünüyor, değerlendirmeler yapıyordu. 

* Ters Yüz PƎRⱯ, kendini, hem giderek birbirine bağlanan hem de parçalanan bir dünyada (kültürel) kurumların rolünü keşfetmek için ortaklaşa bir pratiği benimseyen bir kurum olarak önerdi. İstanbul, Ankara, İzmir, Tahran, Hong Kong, Osaka, Berlin, Weimar ve Almanya’nın diğer kentlerinden sanatçı, mimar ve araştırmacıları bir araya getirdi.

Katılımcılar
Anıl Aydınoğlu, Arın Aydın, Aslı Serbest, Ayça Tuğran, Çisel Karacebe, Celal Orkun Gözübüyük, Dorian Beer, Elizaveta Boucke, Elif İmre Bilgin, Helen Christina Hümmer, Iben Schneider, Jolina Mix, Jisu Kim, Kitman Yeung, Leonie Link, Mona Mahall, Negar Rahname, Talia Ölker, Yelta Köm, Yuhe Lin

Eser Künyeleri

Kolektif Çalışma
Temas Fanzinleri’nden parçalar

Leonie Link
Akışkan Sınırlar Bordüre

Ayça Tuğran
Etnik Set

Kolektif Çalışma
Temas Fanzinleri’nden parçalar

Leonie Link
Akışkan Sınırlar Bordüre

 

3 Boyutlu Gezin!

Ters Yüz PƎRⱯ

Ters Yüz PƎRⱯ

Sergiye eşlik eden yayında, küratörler Prof. Aslı Serbest, Prof. Mona Mahall ve Yelta Köm’ün serginin kavramsal çerçevesini ele aldığı ortak yazısının yanı sıra Begüm Özden Fırat ve Çisel Karacebe’nin Dolapdere bölgesinde yer alan çeşitli sanat kurumlarının bölgeyle ilişkisine bakan yazısı, Mary Louise Pratt’in temas bölgesi kavramına odaklandığı, kültürel kesişimlerde güç dengelerine odaklanan yazısı, Birte Kleine-Benne’nin Kurumsal Eleştiri kavramını derinlemesine incelediği makalesi, Isabel Vila-Cabanes’in 19. yüzyıl itibarıyla pek çok edebi eserde yer almış “flanör” kavramının kadın versiyonunu merkeze aldığı “Bir kadının sokaklarda özgürce dolaşması için ne gerekir” başlıklı makalesi  yer alıyor.

Video

Pera’dan Ötesine: Yetişkinler için Atölyeler

Ters Yüz PƎRⱯ sergisine yönelik program, her yaştan yetişkine yönelik yüz yüze, eğlenceli, yaratıcı ve ilham dolu sergi turları ve atölyeler sunuyor.

Yeniden Kurmak: Yetişkinler için Atölyeler

Ters Yüz PƎRⱯ sergisine paralel programda, her yaştan yetişkine yönelik, çeşitli disiplinler aracılığıyla mevcut yapının yapısökümü ve yeniden inşasına odaklanan keyifli atölyeler yer alıyor.

Yaz Tatili Atölyeleri

İlhamını Suna ve İnan Kıraç Vakfı koleksiyonlarından ve Ters Yüz PƎRⱯ sergisinden alan program, çocuklar için yaz tatilini keyifle değerlendirecekleri eğlenceli, yaratıcı sergi turları ve atölyeler sunuyor.

Kendine Ait Bir Saha

Kendine Ait Bir Saha

Pera Film Altın Madalya: Sporda Kadın programı kapsamında 5Harfliler ile bir yazı dizisi sunuyor. Kendilerini; “kadın gündeminin peşinde, bağımsız bir internet sitesi” diye tanımlayan 5Harfliler bizim için hazırladıkları ilk yazılarında Yeni Nesil Kraliçeler: Bir Zanzibar Futbol Öyküsü belgeselini ele alıyor. Serinin bu ilk yazısı Denzi Deng’in kaleminden!

Kimliğe İlişkin Uzlaşımlar

Kimliğe İlişkin Uzlaşımlar

Portreler, kaçınılmaz olarak toplumsal tanınmaya ve ideolojik değişikliklere tabidir. Bu alanda yer alan eserler, toplumsal cinsiyet ve ırka ilişkin kültürel uzlaşımların yanı sıra film yıldızlarının imajlarında işleyişte olan estetik stratejileri sorguluyor. 

Padişahın Emriyle

Padişahın Emriyle

Resimde Żmurko bir harem odasının egzotik imgesini, parlayan kumaşlar, saçılmış mücevherlerle birlikte sunuyor, burayı “padişahın emriyle” öldürülmüş bir odalığın heykeli andıran güzel bedeni için bir dekor olarak kullanıyor.