Louis Kahn Bize Ne Söyler?
Doç. Dr. Funda Uz, Prof. Dr. Neslihan Dostoğlu

              1972, Yönetmenler: Paul Falkenberg, Hans Namuth, A Museum of at Large Film, 28’

Kahn’ın eskizleri, farklı karakteristiklerin, ölçek, mekân ve deneyimin parçaları olarak bir çevirinin kayıtlarıdır. Mimarlığını zaman ötesi kılan ise, yalnızca çekici bir tinsellikle söylediği “mekânın ne olmak istediği”ne dair felsefesi değildir. Parçacıl biçim ilişkileriyle kurduğu bütünsellik ve mimarlığın kökenindeki arketiplere dönüş Kahn’ın mimarlığını tanımlar. Kahn’ın arketipleri, derin bir gölge ve renkle yeniden tanımladığı eskizlerinde mimarlık bilgisi, ışık ve sessizliğin eşiğinde varolur. Mimarlığının soyut yalınlığı aynı zamanda yaşamsallıkla ve ölçekle gerilimli bir ilişki kurar, bu gerilim tasarımlardaki canlılığının merkezidir. Coğrafya, doğa, geometri, ışık, düzen ve oluş ile kurulmuş bir drama, belleğin draması... Konuşmanın ilk bölümünde Kahn’ın mimarlığı “seyahatlerin güncesi eskizler” ve “arketipal izler” olarak kurgulanan fragmanlar üzerinde okunuyor. “Kahn: Bir Zeytin Ağacı” başlıklı ikinci bölümde ise, konuşma öncesi gösterilecek film üzerinden, eğitimde, meslekte ve akademik araştırmalarda Kahn’dan bugün ne öğrenebiliriz sorusu tartışmaya açılıyor.

 

Amerika’da Louis Kahn ile Avrupa’da Team 10’in yaklaşımları modern ve modern-sonrası mimarlığı arasında bir dönüm noktası, bir eşik konumundadır. Modern mimarlık ilkeleri ilk kez onlar tarafından ciddi biçimde sorgulanmış, daha sonraki yıllarda genellikle “postmodern” olarak tanımlanan mimarlar tarafından farklı biçimlerde eleştiriler sürdürülmüştür. Pensilvanya Üniversitesi Louis Kahn Arşivi’nde bulunan ve The Louis I. Kahn Archive: Personal Drawings in Seven Volumes başlıklı kitap serisinde yayımlanan eskizler ile hayata geçirdiği yapılar, Kahn mimarlığının zaman içindeki gelişmelerini yansıtmaktadır. Mimarlık eğitimini beaux-arts öğretisi içinde tamamlayan ve meslek yaşamının başlarında modern mimarlık ilkelerini benimseyen Kahn, 1940’ların sonundan itibaren mimari çizgisini değiştirmiş, uluslararası üslup geleneğini dışlamış ve anıtsal geometrik formlar ve soyut bir sembolizm içeren bir yaklaşımı benimsemiştir. Kahn özellikle olgunluk dönemi projelerinde Team 10 gibi “mekân” yerine “yer” olgusuna önem vermiştir. Konuşmada Kahn mimarlığının farklı dönemlerine, mimari çizimlerinin söyledikleri üzerinden bakılıyor.

Pera Müzesi Oditoryumu’nda gerçekleştirilecek etkinlik ücretsizdir. Yerler sınırlıdır, rezervasyon alınmamaktadır. Salon kapasitesi 160 kişiyle sınırlıdır. Etkinlik dili Türkçedir.