Mekteb-i Sultani'den Galatasaray Lisesi'ne

Ressamlar

10 Şubat - 26 Nisan 2009

Garb iştiyâk-ı fikre açık bir ufuk, ve sen
Şark’ın bu ufka ilk açılan bir derîçesi!
Tevfik Fikret  

Batı’yı fikir özlemine açık bir ufuk, Mekteb-i Sultani’yi de Doğu’nun bu ufka açılan ilk penceresi olarak niteleyen Tevfik Fikret’in ünlü dizeleri, Tanzimat dönemiyle başlayan Osmanlı modernleşme düşüncesine övgünün ve Batı medeniyetine özlemin en açık ifadesidir.

1 Eylül 1868 yılında Sultan Abdülaziz’in emriyle açılan ve yeniden düzenlenen devlet kurumlarına bürokrat yetiştirmeyi amaçlayan Mekteb-i Sultani’de, dünya siyasetine ve Batı kültürüne vakıf bir eğitim programı düşünülmüş, bu amaçla konmuş derslerin etkisiyle, Osmanlı döneminin Mekteb-i Sultani’sinden Cumhuriyet yıllarının Galatasaray Lisesi’ne, öğrenciler arasından önemli sanatçılar çıkmıştır.

Osmanlı resim sanatının başlangıç evresindeki rolünden dolayı, Mekteb-i Sultani’nin programında yer alan resim dersleri, hocalar ve sanatçı kimlikleri, öğrenim görmüş sanatçılar da son derece önemlidir.

Serginin başlıca amacı, 1868-1968 yılları arasında, yüz yıllık bir zaman diliminde, kaliteden ödün vermeyen bir eğitim anlayışına, kuşaklar boyunca devam eden bir sanat sevgisine ve bu sevginin nasıl profesyonelliğe dönüştüğüne dikkat çekmekti.

Galatasaray’da sanatla yakınlaşan gençlerin önemli bir bölümünün, eğitimleri sürecinde edindikleri sanat sevgisi kadar, Fransız dili ve kültürünün de etkisiyle, Güzel Sanatlar Akademisi’ne devam ettikleri ve çoğunun sanatlarını geliştirmek amacıyla Paris’e gittikleri görülmektedir. Galatasaray Lisesi, Güzel Sanatlar Akademisi ve Paris onların sanat yaşamının üç önemli dönemini belirler.

Galatasaraylı sanatçıların yapıtları seçilirken, İstanbul ile Paris arasında yaşanan bu serüveni vurgulamak amacıyla, olabildiğince İstanbul’dan ve Paris’ten izlenimlere yer verilmiştir.

Sanat tarihimizin önde gelen bu isimleri ve yapıtları, Mekteb-i Sultani’den Galatasaray Lisesi’ne, yüz yıllık bir sürede kurumun Türkiye sanat ortamında oynadığı rolün önemini ve yaptığı katkının değerini de ortaya koymaktadır.

Modernleşen toplumunun gereksinimleri doğrultusunda, Fransız eğitim sistemi model alınarak oluşturulan Mekteb-i Sultani eğitim programı, dönemin yenilikçi Eğitim Bakanı Victor Duruy’nin denetiminde hazırlanmış, öğretim organizasyonu, dersliklerin düzenlenmesi ve eğitmenlerin seçimine kadar Avrupa’nın en iyi okulları düzeyinde bir lisenin kurulması sağlanmıştır. Uygulamaya konan ders programı, modern toplumun somut gereksinimlerine yanıt verecek zenginliktedir.

Duruy’nin özel bir önem verdiği resim eğitimi ise biri pozitif bilimlere ve sanayiye, diğeri de plastik sanatlara doğru yol alan iki sağlam temel üzerine kuruludur.

Sanatçılar: Celal Esad Arseven, Viçen Arslanyan, Haşmet Akal, Avni Arbaş, Saime Belir, Nurullah Berk, Cihat Burak, Şevket Dağ, Nejad Devrim, Halil Dikmen, Feyhaman Duran, Tevfik Fikret, Hamit Görele, Yavuz Görey, Oktay Günday, François Claude Hayette, Namık İsmail, Cem Şakir Kabaağaç, Fethi Karakaş, Fikret Kolverdi, Fikret Mualla, Ahmed Münip, Muallim Şevket, Selim Turan, Eşref Üren, Adnan Varınca, Sami Yetik, Kemal Zeren

Mekteb-i Sultani'den Galatasaray Lisesi'ne

Mekteb-i Sultani'den Galatasaray Lisesi'ne

1 Eylül 1868 yılında Sultan Abdülaziz’in emriyle açılan ve yeniden düzenlenen devlet kurumlarına bürokrat yetiştirmeyi amaçlayan Mekteb-i Sultani’de, dünya siyasetine ve Batı kültürüne vakıf bir...

Andy Warhol’un Deneme Çekimleri

Andy Warhol’un Deneme Çekimleri

1963 ile 1966 yılları arasında Andy Warhol, New York sanat çevresinden çeşitli kişilerin film portreleri üzerinde çalıştı. 

Formları Şekillendirmek Göçebe Gövde / Biçimlenen İdeolojiler

Formları Şekillendirmek Göçebe Gövde / Biçimlenen İdeolojiler

Formları Şekillendirmek yoğun ve belirgin bir biçimde forma odaklanan; ayrıca ideoloji ve göçebelik gibi kavramları imleyen, bunu gerçekleştirirken yerleşik formları çözümleyerek farklı ve yeni bağlamlar yaratan yapıtları bir araya getiriyor.

Heykele Geçiş

Heykele Geçiş

Manolo Valdés’in resimleri, maddesel bir mevcudiyet arayışındayken, bu arayış onun heykellerinde daha da belirgindir. Her geçen yıl, bu alanda daha üretken hale gelir. Günümüzde heykel, sanatçının zamanının ve çabalarının büyük bir bölümünü kapsıyor.