Ölçme ve tartma eylemlerine dair kavramlar üretmek, dünyayla hem pratik hem de felsefi bir ilişki geliştirmek anlamına geliyordu. Antik uygarlıklar Mezopotamya’nın bereketli topraklarında yetişen tohumlardan yola çıkarak ağırlık birimlerinin temelini atarken, ölçmeye dair gözlemleriyle uygarlıklarının gelişimine ortam hazırladı. MÖ 2. binyıl Mezopotamya’dan Anadolu’ya uzanan ticaret yollarıyla, keşfin sınırlarının genişlemesine şahit oldu.
Ölçmenin ve tartmanın hassasiyetine dair merak devam ettikçe, mitler de tanrıların dünyasından fanilerinkine yönelmiş, doğruluk ve adalet gibi kavramlar terazi kefelerinin dengesiyle bağdaştırılmıştı. Antik Mısır’da ölülerin günahları terazide tartılırken, Antik Yunan ve Roma kültürlerinde ise teraziler, adaletin simgesi tanrı ve tanrıçaların tasvirlerinde vazgeçilmez unsurlardı. Bizans toplumunda da adil veya doğru tartma güçlü bir ahlaki anlam taşırdı ve ruhların tartılmasını akıllara getirirdi. Osmanlı İmparatorluğu’nda ise eksiksiz tartmak, ticarette olduğu kadar inanç bağlamında da güvenin temellerini atan bir imge olarak ortaya çıkmıştı.
“İnsan her şeyin, var olan şeylerin var olduklarının ve var olmayan şeylerin var olmadıklarının, ölçüsüdür” der Protagoras. Dünyayı bir avuç birimle ölçmeye çalışmak onu zihnen inşa edebilmeyi de beraberinde getirdi. Keşfin ölçüsü mitlere karıştıkça, ölçmek ve tartmak fiziksel bir deneyimin ötesinde bilimin, kâinatın ve bilinenin ötesini merak eden insanın, kendini ifade etme becerisinin önemli bir aracı oldu.
Ağırlık ve Ölçü Sanatı, Suna ve İnan Kıraç Vakfı Anadolu Ağırlık ve Ölçüleri Koleksiyonu’ndan yapılan bu seçkiyle ağırlık ve ölçü aletleri etrafında şekillenen ekonomiyi, kültürü, kültürlerarası sistem ilişkilerini, toplumsal güven dinamiklerini ve birimlerin standartlaşmasının yolculuğunu, MÖ 2. binyıldan günümüze uzanan bir süreçte uygarlıkların, tanrıların, tüccarların, usta ve çırakların gözünden keşfetmeyi amaçlıyor, dönüşümlerin ve sürekliliklerin izlenmesine olanak veriyor.
3 Boyutlu Gezin!
Ağırlık ve Ölçü Sanatı kataloğu, Suna ve İnan Kıraç Vakfı Anadolu Ağırlık ve Ölçüleri Koleksiyonu’ndan yapılan bir seçki ve metinlerle, MÖ 2. bin yıldan günümüze uzanan geniş zaman diliminde Anadolu ve bağlantılı coğrafyalarda kullanılan ağırlık ve ölçü aletleri etrafında şekillenen ekonomiyi, kültürü, kültürlerarası sistem ilişkilerini, toplumsal güven dinamiklerini ve birimlerin standartlaşmasının yolculuğunu, uygarlıkların, tanrıların, tüccarların, usta ve çırakların gözünden keşfetmeyi amaçlıyor, dönüşümlerin ve sürekliliklerin incelenmesine olanak veriyor.
Hattuşa (Boğazkale-Çorum) başkent olmak üzere Anadolu’nun önemli bir bölümü ve Kuzey Suriye’ye uzanan topraklar üzerindeki halkları egemenliği altına almak suretiyle siyasal, askeri ve idari bakımdan iyi örgütlenmiş bir sistemi inşa eden Hititler’in, kurdukları bu düzenli devlet sisteminde çeşitli ölçü ve ölçümleme teknikleri bulunmaktadır.
Serinin üçüncü konuşmasında Romalı tüccarların ve bankerlerin Geç Cumhuriyet ve Roma İmparatorluk Döneminde Asia eyaletindeki ticari ve finansal faaliyetleri, örgütlenmeleri ve yerel topluluklarla ilişkileri tarihi, epigrafik, arkeolojik kaynaklar ışığında değerlendirilecek.
Bizans’ta para ile ağırlık ölçüsü arasındaki ilişkiden yola çıkan bu konuşma, 4. ve 7. yüzyıllar arasında üretilen tartı aletlerini imparatorluk ideolojisi ve devlet kontrol mekanizması kapsamında kullanıldıkları ticari bağlama oturtmayı amaçlıyor.
Klasik ve Helenistik Çağlar ile Roma İmparatorluğu döneminde, Anadolu'daki şehir-devletlerinde ticaretin veya günlük alışverişin yapıldığı pazar yerlerine odaklanan konuşmada; pazar yerlerindeki mallar, kullanılan teraziler, ağırlıklar ve sikkeler inceleniyor.
Video
Pera Müzesi Öğrenme Programları, Suna ve İnan Kıraç Vakfı koleksiyon sergilerine paralel, okul öncesi eğitim, temel eğitim ve lise öğrencilerine yönelik, yaratıcı ve eğlenceli öğrenme programları düzenliyor.
Pera Müzesi Öğrenme Programları, Ara Tatil Atölyeleri kapsamında, Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi koleksiyon sergilerine paralel olarak 7-12 yaş gruplarına yönelik çevrimiçi sergi turu ve atölyeler düzenliyor.
16 Kasım 2018 tarihinde Uluslararası Ağırlıklar ve Ölçüler Bürosu, Uluslararası Birimler Sistemi’ni (SI) gözden geçirmek amacıyla 26.’sı düzenlenen Ağırlık ve Ölçüler Konferansı’nda bir araya geldi. Konferansın sonuncunda, 60 üye ülkenin oylamasıyla 7 temel ölçü biriminin 4’ünün tanımı değişti. Kütle birimi olan kilogram da bunlardan bir tanesi. Sürecin temel noktalarını açıklamadan önce kilogramı ve tarihini yakından tanıyalım.
Sanatçı Benoît Hamet, bu yıl 10. yaşını kutlayan Pera Müzesi’nin koleksiyonlarından öne çıkan eserleri yeniden yorumluyor. Hamet, hem gerçek hem kurgusal “tarihi” olaylara mizahi bir bakış sunuyor. Sanatçının, Osmanlı’nın İngiltere’ye gönderdiği ilk elçi Yusuf Agah Efendi yorumlarını, her ay Pera Müzesi Blog’undan takip edebilirsiniz.
Bir koleksiyonun en az dört kuşak boyunca aktarılması gerektiğine inanan ve bunu bir bayrak yarışına benzeten Nahit Kabakcı’nın 1980’lerden itibaren oluşturmaya başladığı Huma Kabakcı Koleksiyonu Türkiye’de, bilinçli ve sürekliliği olan az sayıdaki koleksiyondan biri.
Salı - Cumartesi 10.00 - 19.00
Cuma 10.00 - 22.00
Pazar 12.00 - 18.00
Müze Pazartesi
günü kapalıdır.
Çarşamba günleri öğrenciler müzeyi
ücretsiz ziyaret edebilir.
Tam: 200 TL
İndirimli: 100 TL
Grup: 150 TL (toplu 10 bilet ve üstü)